![Newsletter #21 - The October 30, 2020, Mw 6.9 Samos [Greece] Earthquake](https://edcm.edu.gr/images/newsletters/21.png#joomlaImage://local-images/newsletters/21.png?width=600&height=450)
Είκοσι μέρες μετά τον σεισμό της Σάμου, 50 Επιστήμονες από 8 Ερευνητικά Ιδρύματα της Χώρας, παρουσιάζουν τα Νέα Επιστημονικά και Τεχνικά δεδομένα που προκύπτουν από την εκδήλωση του φαινομένου.
Ένας φονικός σεισμός με τεράστιο μέγεθος (6.9 Mw), σεισμικά υποθαλάσσια αλλά και χερσαία ρήγματα, τσουνάμι που κατέκλυσε σε χρόνο ρεκόρ τις παράκτιες εκτάσεις και που για πρώτη φορά καταγράφηκε με τόση λεπτομέρεια, ανυψώσεις αλλά και καταβυθίσεις ολόκληρων περιοχών, κατολισθήσεις και ρευστοποιήσεις, ιδιόρρυθμες ζημιές στις κατασκευές, στις υποδομές και στα μνημεία και μια πολύπλοκη χωροταξική ανάπτυξη των καταστροφών συνθέτουν ένα φαινόμενο, το οποίο παρά, δυστυχώς, τις τραγικές επιπτώσεις, έχει πολλά να δώσει στην επιστημονική κοινότητα για τον Αντισεισμικό Σχεδιασμό και Προστασία.
Στο Newsletter παρουσιάζονται σημαντικά γεγονότα στα σχετικά επιστημονικά πεδία, με στόχο την άμεση ενημέρωση της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας και του κοινού.
Εφαρμόζοντας τις πιο εξελιγμένες μεθοδολογίες και χρησιμοποιώντας επίγεια, εναέρια και δορυφορικά μέσα, οι 50 επιστήμονες διεισδύουν στα πιο δύσκολα και ενδιαφέροντα επιστημονικά θέματα και ερωτήματα.
Επιπρόσθετα παρουσιάζονται οι επιτυχημένες Επιχειρησιακές Δράσεις που εξελίχθηκαν από την πρώτη στιγμή, αλλά και οι προσπάθειες ενημέρωσης του πληθυσμού, εν μέσω μάλιστα, της ταυτόχρονα εξελισσόμενης κρίσης, της πανδημίας.
Παρά το γεγονός ότι η επιστημονική διερεύνηση θα συνεχισθεί για μακρύ χρονικό διάστημα, η κοινή δημοσίευση δίνει το στίγμα της βούλησης από την επιστημονική κοινότητα να συμβάλλει αποφασιστικά στην Αντισεισμική Θωράκιση της Χώρας, αλλά και στην αποτελεσματικότερη Διαχείριση των Καταστροφών και των Κρίσεων με στόχο την μείωση των επιπτώσεων σε όλους τους τομείς.
Ειδικότερα:
Το 21ο τεύχος του “Newsletter of Environmental, Disaster, and Crises Management Strategies”, που εκδίδεται υπό την αιγίδα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι αποτέλεσμα μιας εποικοδομητικής συνεργασίας και ανταλλαγής γνώσεων μεταξύ γεωλόγων, σεισμολόγων, φυσικών, γεωγράφων, ωκεανογράφων και πολιτικών μηχανικών της χώρας. Με γνώμονα την επιστημονική αρτιότητα και την άριστη ποιότητα, παρακολούθησαν με διάφορες μεθόδους και προσεγγίσεις τον σεισμό της Σάμου, που εκδηλώθηκε στο Ανατολικό Αιγαίο στις 30 Οκτωβρίου με μέγεθος Mw 6.9, και τις συνοδές του επιπτώσεις, με αποτέλεσμα να χαρτογραφήσουν και να ερμηνεύσουν τα φαινόμενα.
Στο πλαίσιο του 21ου τεύχους, γίνεται αρχικά ανασκόπηση της γεωλογίας, της νεοτεκτονικής και της ενεργού τεκτονικής της Σάμου και της γύρω περιοχής. Ακολουθεί ανασκόπηση της ιστορικής και πρόσφατης σεισμικότητας με όλους τους γνωστούς ιστορικούς και ενόργανους σεισμούς, που έχουν πλήξει τη χέρσο και το θαλάσσιο χώρο της Σάμου. Παρουσιάζονται τα μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα για τη γένεση του σεισμού και των μετασεισμών του και για την εξέλιξη της μετασεισμικής του ακολουθίας. Αναφέρονται τα αποτελέσματα από την επιτόπια αποτύπωση αμέσως μετά την εκδήλωση του κύριου σεισμού των πρωτογενών και δευτερογενών επιπτώσεών του στο φυσικό και στο δομημένο περιβάλλον της Σάμου. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στην τεκτονική ανύψωση παράκτιων περιοχών και σε συνσεισμικές επιφανειακές διαρρήξεις καθώς και στην εκδήλωση tsunami και κατολισθητικών φαινομένων, που έπληξαν παράκτιες κυρίως περιοχές. Συμπεριλαμβάνονται στην έκδοση αυτή τα πρώτα αποτελέσματα της ανάλυσης δορυφορικών δεδομένων και εφαρμογής μεθόδων συμβολομετρίας για την παρακολούθηση της επιφανειακής παραμόρφωσης, που προκλήθηκε από το σεισμό.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από επιστημονικές ομάδες πανεπιστημίων, οργανισμών, ινστιτούτων, κέντρων και εθνικών αρχών, συμπεριλαμβανομένων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών (ΧΠΑ), του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΓΙ-ΕΑΑ), της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ), του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), του Ινστιτούτου Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ) και του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ).
Συμπερασματικά, ο σεισμός της Σάμου στις 30 Οκτωβρίου 2020, που έπληξε το χερσαίο και θαλάσσιο χώρο του Ανατολικού Αιγαίου, δημιουργήθηκε από τη διάρρηξη ενός κανονικού ρήγματος με διεύθυνση Α-Δ. Με βάση τα δεδομένα που παρουσιάζονταιδιαπιστώνεται ότι το σεισμικό ρήγμα εντοπίζεται στα βόρεια της Σάμου με διεύθυνση Α-Δ και κλίση προς Β, διαμορφώνοντας την βόρεια ακτογραμμή της και καθορίζοντας σε μεγάλο βαθμό τη χωρική κατανομή της μετασεισμικής ακολουθίας και των σεισμικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Η συνσεισμική μόνιμη επιφανειακή παραμόρφωση, που εντοπίστηκε με επιτόπια έρευνα λίγο μετά τον σεισμό, επιβεβαιώνεται από την επεξεργασία δορυφορικών δεδομένων και την εφαρμογή σύγχρονων και καινοτόμων μεθοδολογιών συμβολομετρίας και αντίστροφα.
Όσον αφορά τις ζημιές στο δομημένο περιβάλλον, τα παλαιά κτήρια με φέρουσα τοιχοποιία, που κατασκευάστηκαν στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, υπέστησαν μεγαλύτερες και σοβαρότερες δομικές και μη-δομικές βλάβες. Επίσης, παρατηρήθηκαν μεμονωμένες περιπτώσεις σοβαρών βλαβών σε πρόσφατες κατασκευές με οπλισμένο σκυρόδεμα. Μεγάλες ήταν και οι επιπτώσεις σε ειδικές κατασκευές αρχαιολογικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος. Οι περισσότερες ζημιές παρατηρήθηκαν κατά μήκος των περιθωρίων ρηξτεμαχών, αλλά και εντός αυτών.
Tο τεύχος είναι προσβάσιμο εδώ.
