Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το 1ο Εφαρμοσμένο Σεμινάριο Πεδίου “SantoProtect 2015” που διοργάνωσε το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων» της Σχολής Θετικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών από τις 28/05/2015 έως 01/06/2015 στη Σαντορίνη.
Η επιλογή του χώρου δεν έγινε τυχαία, δεδομένου ότι το νησιωτικό σύμπλεγμα της Σαντορίνης παρουσιάζει μοναδικό παγκόσμιο ενδιαφέρον με χαρακτηριστικά που ταυτίζονται απολύτως με τα αντικείμενα του Μεταπτυχιακού.
Πρόκειται για το πιο αξιόλογο παγκοσμίως φυσικό μνημείο, που συνδυάζει έντονες γεωδυναμικές διεργασίες, με μία από τις πιο μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις στην ιστορική περίοδο, την πιο μεγάλη καλδέρα στον κόσμο, την έντονη σεισμικότητα και σεισμό-ηφαιστειακή δραστηριότητα, τα συνεχή κατολισθητικά φαινόμενα και τα σεισμό-ηφαιστειακά θαλάσσια κύματα.
Παράλληλα, τα ανωτέρω φαινόμενα διαμόρφωσαν ένα μοναδικό γεω- και βιο- περιβάλλον και αποτέλεσαν την κοιτίδα ενός απαράμιλλου πολιτισμού πριν από 3 χιλιετίες περίπου, που διακόπηκε βίαια από την Μινωική έκρηξη.
Το δομημένο περιβάλλον αποτελεί μία εξέχουσα διαδικασία προσαρμογής του ανθρώπου και των έργων του στο φυσικό περιβάλλον.
Η αλματώδης ανάπτυξη έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνονται παράλληλα και οι υπόλοιποι κίνδυνοι ανθρωπογενούς προέλευσης, με πλέον αντιπροσωπευτικό παράδειγμα το ναυάγιο του Sea Diamond και την περιβαλλοντική καταστροφή που επέφερε, την κατάρρευση του στεγάστρου στον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου και την κατάρρευση του συστήματος παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου, κ.α. Ανάλογοι κίνδυνοι θέτουν υπό αμφισβήτηση την ασφάλεια των πολιτών και των επισκεπτών και αποτελούν σημαντικό παράγοντα αβεβαιότητας και διακινδύνευσης, γεγονός το οποίο υπαγορεύει την εφαρμογή σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων και την αξιολόγηση των δομών, των υπηρεσιών και του προσωπικού.
Περισσότεροι από 60 φοιτητές του ΠΜΣ, αλλά και άλλοι συμμετέχοντες παρακολούθησαν εξειδικευμένα θέματα τα οποία διδάσκονται στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών υπό μορφή Πρακτικής Άσκησης – Παρουσίασης Περίπτωσης στο νησί της Σαντορίνης.
Επιπλέον, παρουσιάστηκαν εξαιρετικές διαλέξεις από διακεκριμένους επιστήμονες σχετικά με το γεω, βίο- περιβάλλον της Σαντορίνης, την ηφαιστειακή και σεισμική δραστηριότητα και τους ανθρωπογενείς κινδύνους που εμφανίστηκαν λόγω της αλματώδους τουριστικής ανάπτυξης του νησιού. Έγινε σημαντική αναφορά στα θέματα της Οικολογίας και της Παλαιοοικολογίας του νησιού και ειδικότερα για την εξέλιξη του περιβάλλοντος και του οικοσυστήματος της Σαντορίνης τα τελευταία 80.000 χρόνια που έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά λόγω της ηφαιστειακής δραστηριότητας.
Οι συμμετέχοντες επισκέφθηκαν πολλές περιοχές της Σαντορίνης, την Νέα Καμένη, εξοικειώθηκαν με τους ηφαιστειακούς σχηματισμούς, τις ηφαιστειακές δομές, τα κατολισθητικά φαινόμενα και τα ιδιόμορφα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά.
Τα θεματικά αντικείμενα στα οποία επιμορφώθηκαν οι συμμετέχοντες είναι: α) Διαχείριση Φυσικού & Αστικού Περιβάλλοντος, β) Σεισμό-ηφαιστειακή Δραστηριότητα, γ) Αντιμετώπιση – Διαχείριση Κατολισθητικών Φαινομένων , δ) Αντιμετώπιση Τεχνολογικών – Natech Κινδύνων, ε) Ηφαίστειο & Πολιτισμός, στ) Πολιτική Προστασία, ζ) Δράσεις για την Ασφάλεια Τουριστικών Περιοχών, η) Τουρισμός & Περιβάλλον.
Οι συμμετέχοντες στο Σεμινάριο απέκτησαν τεκμηριωμένη και αξιοποιήσιμη γνώση για τις μεθοδολογίες αντιμετώπισης των κινδύνων και τη διαχείριση του περιβάλλοντος μέσα σε ένα τεράστιο φυσικό εργαστήριο που αντιπροσωπεύει το ηφαιστειακό συγκρότημα της Σαντορίνης.
Δρ. Ευθύμης Λέκκας
Καθηγητής Δυναμικής, Τεκτονικής, Εφαρμοσμένης Γεωλογίας &
Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών
Διευθυντής του ΠΜΣ
«Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών & Κρίσεων»