Την Τετάρτη 5 Απριλίου, η διαΝΕΟσις διοργάνωσε μια δημόσια διαδικτυακή συζήτηση για το κρίσιμο θέμα των υποδομών στην Ελλάδα. Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη συζήτηση εδώ.
Στη συζήτηση, την οποία συντόνισε ο Διευθυντής Περιεχομένου της διαΝΕΟσις Θοδωρής Γεωργακόπουλος, συμμετείχαν οι: Γιώργος Δελλής, Καθηγητής στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ, Ευθύμης Λέκκας, Καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών του ΕΚΠΑ – Πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού & Προστασίας (ΟΑΣΠ), Βασίλης Μπαρδάκης, Δρ. Πολιτικός Μηχανικός, Πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος (ΣΠΜΕ), Διομήδης Σπινέλλης, Καθηγητής στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του ΟΠΑ και Ζωή Χριστοφόρου, Επίκουρη Καθηγήτρια στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών.
Τον κύκλο των τοποθετήσεων άνοιξε η Ζωή Χριστοφόρου, η οποία ανέλυσε την κατάσταση του δικτύου μεταφορών στην Ελλάδα και αναφέρθηκε στο πώς πρέπει να αναπροσαρμοστεί η στρατηγική σε θέματα οδικών και σιδηροδρομικών υποδομών σε εθνικό επίπεδο. Ξεκίνησε επισημαίνοντας δύο ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει η συγκοινωνιακή υποδομή συγκριτικά με την υπόλοιπες: 1) τη λειτουργία της ως σύστημα, και 2) τη σημασία της διασυνδεσιμότητας. Με βάση αυτά τα κριτήρια, η κ. Χριστοφόρου εξέφρασε την εκτίμησή της ότι όσον αφορά τους αυτοκινητόδρομους "έχουμε κάνει εξαιρετική δουλειά τα τελευταία χρόνια", έχοντας ένα καλό δίκτυο τόσο σε γεωγραφική κάλυψη όσο και σε ποιότητα. Ωστόσο, στο λοιπό οδικό δίκτυο, το οποίο από την μία έχει πολύ μεγάλο μήκος, και από την άλλη ειδικό βάρος, καθώς χρησιμοποιείται από ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες, υπογράμμισε πολλαπλές αστοχίες: 1) ανυπαρξία στα θέματα ήπιας κινητικότητας, 2) ανεπάρκεια στην κυκλοφοριακή συμφόρηση, 3) κακή συντήρηση.
Επίσης, τόνισε ότι το θέμα της συντήρησης αφορά άμεσα και τον σιδηρόδρομο και επεσήμανε την έλλειψη σχετικών δεδομένων για την εκτίμηση της κατάστασης. Είπε μάλιστα χαρακτηριστικά ότι "στα συγκοινωνιακά έργα η κατασκευή γίνεται μία φορά, αλλά η συντήρηση μπορεί να διαρκεί 50 ή 100 χρόνια". Για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού, υπογράμμισε την ανάγκη για αποτύπωση της κατάστασης του σιδηροδρομικού δικτύου, η οποία επιτρέπει στους υπεύθυνους την καλύτερη λήψη αποφάσεων. Πρότεινε την ένταξη νέων τεχνολογικών μέσων, όπως τα drones, στην πολιτική συντήρησης της Ελλάδας, καθώς έχουν τη δυνατότητα να πετύχουν καλή αποτύπωση με χαμηλό κόστος. Επίσης, ένα μέτρο που θα πρέπει να εφαρμοστεί, σύμφωνα με την κ. Χριστοφόρου, στη χώρα είναι οι μελέτες συντηρησιμότητας (maintainability) των υποδομών, δηλαδή ήδη από την κατασκευή μιας υποδομής να αξιολογείται ο καλύτερος τρόπος συντήρησής της στο μέλλον. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του συνολικού κόστους στον κύκλο ζωής της υποδομής, καθώς και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Συνοψίζοντας, είπε ότι "η υποδομή εγγύτητας, της καθημερινότητας, τα οδικά δίκτυα, και κυρίως η συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου είναι κρίσιμα για το μέλλον".
Τον λόγο στη συνέχεια έλαβε ο Ευθύμης Λέκκας, ο οποίος εμφανίστηκε από την Τουρκία, όπου βρισκόταν για να μελετήσει τις συνέπειες των πρόσφατων σεισμών. Ξεκινώντας την τοποθέτησή του έκανε μια σύγκριση των πιθανών συνεπειών ενός ισχυρού σεισμού στην Ελλάδα, με την κατάσταση στις σεισμόπληκτες περιοχές στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας, με αφορμή τη συμμετοχή του στην ελληνική αποστολή, μαζί με την ΕΜΑΚ και το ΕΚΑΒ, στην περιοχή. Μιλώντας για την Τουρκία ανέφερε ότι "με δυο λόγια θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο σεισμός ο οποίος προκάλεσε πάνω από 50.000 θανάτους, έχει ήδη 50.000 αγνοούμενους, 300.000 τραυματίες και 2,5 εκατομμύρια άστεγους, προκάλεσε τεράστιες επιπτώσεις στις υποδομές και στις κατασκευές. Οι υποδομές δεν άντεξαν και κυρίως δεν άντεξε το οδικό δίκτυο, οι γέφυρες και οι απλές κατασκευές". Έκανε ωστόσο ένα διαχωρισμό όσον αφορά τις σύγχρονες κατασκευές, οι οποίες ανταπεξήλθαν επιτυχώς στις περισσότερες περιπτώσεις. Ο κ. Λέκκας διαβεβαίωσε ότι στον ελλαδικό χώρο δεν θα συνέβαινε τέτοιου μεγέθους καταστροφή γιατί δεν έχουμε τόσο μεγάλα ρήγματα και τα κτήρια είναι πιο κατάλληλα κατασκευασμένα.
Στη συνέχεια, περιγράφοντας την υφιστάμενη κατάσταση των κτηρίων στην Ελλάδα, διαχώρισε την προστασία τους ανάλογα με τον χρόνο κατασκευής τους. Τόνισε τη σημασία της ίδρυσης του οργανισμού αντισεισμικού σχεδιασμού και προστασίας (ΟΑΣΠ) το 1982 και τη θεσμοθέτηση του πρώτου ελληνικού αντισεισμικού κανονισμού (1985), ο οποίος είχε ως αποτέλεσμα πιο ανθεκτικές κατασκευές. "Το πρόβλημα λοιπόν έγκειται στο τι γινόταν πριν το 1985", όπως είπε ο κ. Λέκκας, και παρόλο που τότε οι μηχανικοί λειτουργούσαν μόνο με συστάσεις, η κατάσταση αυτού του δομημένου ιστού είναι σε καλό επίπεδο, αρκεί να έχει γίνει κανονικά η συντήρηση και να μην έχουν γίνει παρεμβάσεις. Από το 1928 μέχρι το 1959 ο δομημένος ιστός μπορεί να μην πληροί τις σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές, είχε όμως δομηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ανθεκτικός. Η συντήρηση, υπογράμμισε, είναι κομβικής σημασίας σε όλες τις υποδομές, και ανέφερε τις κανονιστικές διατάξεις του ΟΑΣΠ, ΚΑΝΕΠΕ και ΚΑΔΕΤ, για το πώς μπορούμε να ενισχύσουμε τα κτήρια τα οποία έχουν χαμηλό βαθμό δείκτη αντισεισμικής επάρκειας.
Κλείνοντας, υπογράμμισε τη σημασία της πρόσφατης, πριν 15 μέρες, θεσμοθέτησης του υποχρεωτικού πρωτοβάθμιου ελέγχου σε όλα τα δημόσια κτήρια της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, αυτός θα υλοποιηθεί στα σχολεία και στα νοσοκομεία (στόχος ο πρώτος αυτός κύκλος να έχει ολοκληρωθεί σε ένα χρόνο) και στη συνέχεια θα επεκταθεί σε όλα τα δημόσια κτήρια. Αποτελεί μία συνεργασία του ΤΕΕ, του ΟΑΣΠ, του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας και της ΚΕΔΕ, και θα εκτελεστεί περίπου από 5.000 μηχανικούς που θα επιλέξει το ΤΕΕ σε όλη την Ελλάδα, τους οποίους θα εκπαιδεύσει ο ΟΑΣΠ στη συμπλήρωση των νέων δελτίων πρωτοβάθμιου ελέγχου. Επιπλέον, ανέφερε την αναβάθμιση της τράπεζας δεδομένων του ΟΑΣΠ, με σκοπό να υποδεχτεί αυτό τον νέο όγκο πληροφορίας. "Με την διαδικασία αυτή μπορούμε να διακρίνουμε αν ένα κτήριο θα πρέπει να πάει σε μελέτη και επισκευή ή όχι", διευκρίνισε, ενώ επεσήμανε ότι "για πρώτη φορά θέτουμε τις βάσεις για να έχουμε μια επαρκή εικόνα του τι γίνεται με τον δομημένο ιστό και τις υποδομές της χώρας σε σχέση με τον σεισμικό κίνδυνο, αλλά και για τους άλλους, συνοδούς κινδύνους".
Ο Διομήδης Σπινέλλης, ο οποίος είναι και επιστημονικός υπεύθυνος της μελέτης της διαΝΕΟσις για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, εστίασε στα πληροφοριακά συστήματα ως κρίσιμες υποδομές. Τόνισε τη σημασία τους δίνοντας μερικά νούμερα από δημόσια συστήματα πληροφορικής, όπως για παράδειγμα, "στο gov.gr σήμερα υπάρχουν περίπου 1520 υπηρεσίες που χρησιμοποιούνται από 8 εκατομμύρια πολίτες, οι οποίοι συνολικά έχουμε εκτελέσει περίπου 230 εκατομμύρια συναλλαγές, ενώ παράλληλα λειτουργεί το κέντρο διαλειτουργικότητας, με 700 εκατομμύρια ταυτοποιήσεις και 800 εκατομμύρια άλλων υπηρεσιών". Επίσης, αναφέρθηκε και στο γεγονός ότι στο Ταμείο Ανάκαμψης έχουν προϋπολογιστεί περίπου 6 δις ευρώ για έργα πληροφορικής και άλλο 1 δις στο ΕΣΠΑ.
Τόνισε, λοιπόν, τη σημασία της συντήρησης, αλλά και της μέριμνας για τη συνεχή εξέλιξη και αναβάθμισή τους, στις οποίες πρέπει δοθεί προσοχή συγκεκριμένα για τρεις λόγους: 1) Την συνεχή αλλαγή του περιβάλλοντος γύρω από τα έργα πληροφορικής, λόγω της εκθετικής εξέλιξης της τεχνολογίας και των νομοθετικών αλλαγών, 2) Την ευαλωτότητα των συστημάτων σε κακόβουλες επιθέσεις, 3) Τις λεγόμενες ευέλικτες πρακτικές ανάπτυξης, "δηλαδή να μην το σχεδιάζουμε όλο το έργο από την αρχή, αλλά να το εξελίσσουμε σιγά σιγά". Αναπτύσσοντας τον τρίτο λόγο, ο κ. Σπινέλλης υπογράμμισε ότι στην Ελλάδα εφαρμόζουμε την αντίθετη τακτική, "με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να υλοποιηθούν τα έργα καθώς όταν μπαίνει σε λειτουργία ένα έργο περιλαμβάνει άχρηστα στοιχεία και πολλές ατέλειες" και ως εκ τούτου αντιμετωπίζουμε σπατάλη πόρων, συστήματα που λειτουργούν σε κακή κατάσταση ή καθόλου, και κίνδυνο για την κυβερνοασφάλεια της χώρας.
Επίσης, αναφέρθηκε στο ζήτημα της ανομίας, λέγοντας πως οι υποδομές πληροφορικής είναι "και ακριβές και ευάλωτες, συχνά ακούμε για βανδαλισμούς και κλοπές". Επεσήμανε ότι το υφιστάμενο μοντέλο της φύλαξής τους δεν μπορεί να κλιμακωθεί και πρότεινε να εξετάσουμε μία διαφορετική προσέγγιση στο θέμα της φυσικής ασφάλειας των υποδομών. Συμπερασματικά, είπε ότι "η πρόοδος της πληροφορικής λόγω της φύσης της τεχνολογίας κάνει πιο επιτακτική τη μέριμνα της διαρκούς συντήρησης και της ανάπτυξης των έργων πληροφορικής" τονίζοντας ότι πρέπει να υπολογίζουμε το κόστος αυτό από την αρχή ενός έργου πληροφορικής.
Στη συνέχεια, ο Βασίλης Μπαρδάκης, ο οποίος ήταν και ο συντονιστής της έρευνας της διαΝΕΟσις για την κατάσταση των γεφυρών στην Ελλάδα που ετοίμασε ομάδα μηχανικών το 2019, εστίασε στις γέφυρες της χώρας. Ξεκινώντας τόνισε και αυτός τη σημασία της συντήρησης και της αναβάθμισης των τεχνικών έργων, δίνοντας ένα παράδειγμα από μια γέφυρα στην Κοζάνη, στην οποία μάλιστα βρέθηκε αυτές τις μέρες. Εκεί κλήθηκε να αξιολογήσει εναλλακτικές διαδρομές, καθώς η γέφυρα έχει αποκλειστεί από την κυκλοφορία για να αποφευχθεί κάποια σημαντική βλάβη ή κάποιο ατύχημα, με αποτέλεσμα την ταλαιπωρία του ντόπιου πληθυσμού. Για το θέμα της ασφάλειας, που συζητιέται έντονα λόγω του δυστυχήματος στα Τέμπη, τόνισε την ανάγκη να "αναδείξουμε ότι αυτά τα έργα είναι ο εθνικός δομικός μας πλούτος", καθώς έχουν επενδυθεί κονδύλια, κρατικά και ευρωπαϊκά, και "είναι στην ευθύνη μας να τα συντηρούμε και να τα αναβαθμίζουμε και να μην φτάνουν σε αυτό το σημείο".
Σχετικά με τον αριθμό των γεφυρών σήμερα στην Ελλάδα, ο κ. Μπαρδάκης εκτίμησε ότι υπάρχουν περίπου 6000 γέφυρες, μεσαίες και μεγάλες (δηλαδή πάνω από έξι μέτρα), και αρκετές χιλιάδες ακόμα αλλά τεχνικά έργα. Ωστόσο, επεσήμανε ότι "δεν μπορούμε να το πούμε με ακρίβεια το νούμερο αυτό γιατί δεν έχουν προχωρήσει οι επιθεωρήσεις και άρα οι καταχωρήσεις στο μητρώο υποδομών", το οποίο είχε προταθεί και από την έρευνα της διαΝΕΟσις. Ανέφερε όμως ότι έχει γίνει ένα σημαντικό βήμα με την σύγχρονη πλατφόρμα που θα υποδέχεται τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων. Τέλος, υπογράμμισε τη σημασία της επιθεώρησης και του δευτεροβάθμιου ελέγχου ώστε με αυτό τον τρόπο να διακρίνονται τα πιο εύτρωτα έργα και να "τα προλάβουμε πριν αστοχήσουν και έχουμε ατυχήματα ή πριν έρθουμε στη δύσκολη θέση να τα βγάλουμε εκτός λειτουργίας".
Τον κύκλο των τοποθετήσεων ολοκλήρωσε ο Γιώργος Δελλής, ο οποίος μίλησε για τις δημόσιες συμβάσεις και το σημαντικό τους ρόλο καθώς αποτελούν βασική προϋπόθεση για την έγκαιρη και σωστή υλοποίηση όλων των παραπάνω έργων. Διευκρίνισε ότι η δημόσια σύμβαση χωρίζεται σε δύο κόσμους: αφενός στον κόσμο της ανάθεσης και της αναζήτησης του αντισυμβαλλόμενου, και αφετέρου στην υλοποίηση του αντικειμένου. Στο πρώτο ζήτημα, ανέφερε την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της "εξονυχιστικής νομοθεσίας για να υπάρχει ελεύθερη αγορά στο πού κατευθύνεται το δημόσιο χρήμα". Ως αρνητικό στην ανάθεση εντόπισε το γεγονός ότι είναι ότι είναι "μια πολύπλοκη, χρονοβόρα, και ιδιαίτερα τυπολατρική διαδικασία". Παράλληλα, στο στάδιο της εκτέλεσης, παρατήρησε ότι προκύπτουν "άλλα ζητήματα που έχουν σχέση με τον συχνά στριφνά τεχνικό χαρακτήρα των συμβατικών κειμένων, αλλά και της νομοθεσίας".
Στην ερώτηση αν το μοντέλο των δημοσίων συμβάσεων είναι πετυχημένο, ο κ. Δελλής απάντησε "όχι", και ανέλυσε τους λόγους για τους οποίους αυτό συμβαίνει τους οποίους συνέδεσε με τους παρακάτω πέντε "παίκτες": 1) πολιτικοί-πελατειακές σχέσεις, 2) εργολάβοι που λειτουργούν σε οπορτουνιστικές συνθήκες, 3) δημόσια διοίκηση με ελλιπή κίνητρα για ανάληψη ευθυνών, 4) κοινωνία των πολιτών που αγανακτά, αλλά δεν διεκδικεί κάτι καλύτερο, και 5) εξωτερικά θεσμικά αντίβαρα-δικαιοσύνη, η οποία "αν λειτουργούσε αποτελεσματικά θα μπορούσε να αλλάξει τους προηγούμενους παίκτες". Μιλώντας για τη δικαιοσύνη παρατήρησε «έναν άκρατο νομικιμισμό και φοβερή τυπολατρεία» τονίζοντας τη δυσκολία αυτά τα προβλήματα να ξεπεραστούν.
Ως προς τα νομικά ζητήματα το μόνο που θα μπορούσε να αλλάξει, σύμφωνα με τον κ. Δελλή, είναι η απλοποίηση της νομοθεσίας και η συμφωνία ότι δεν θα αλλάζει συχνά. Με άλλα λόγια, με τη δημιουργία ενός κώδικα δημοσίων συμβάσεων. Συνέχισε προσθέτοντας τρία ακόμα κρίσιμα στοιχεία που θα ήταν πιθανότερο να αλλάξουν: 1) Αλλαγή της οικονομικής λογικής στη σχέση μεταξύ ιδιώτη και δημοσίου, με περαιτέρω αξιοποίηση των ΣΔΙΤ ή της παραχώρησης και του ρόλου της τράπεζας, 2) Έμφαση στη διαφάνεια και το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ), και 3) Κεντρικός τρόπος ανάπτυξης των μεγάλων έργων.
Ακολούθησε ένας δεύτερος κύκλος τοποθετήσεων από τους ομιλητές, οι οποίοι απάντησαν σε κάποιες από τις δεκάδες ερωτήσεις και τα σχόλια των συμμετεχόντων που είχαν διατυπωθεί κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Πιο συγκεκριμένα, συζητήθηκαν θέματα όπως τα εργαλεία και οι δομές στην δημόσια διοίκηση, η θωράκιση της κυβερνοάσφαλειας, το μητρώο των γεφυρών, ο μετασεισμικός έλεγχος, η διαφάνεια των ελέγχων στα δημόσια κτήρια, η ανάγκη για ισχυρό κρατικό μηχανισμό, και η αναβάθμιση των υποδομών του οδικού δικτύου και του σιδηροδρομικού συστήματος.
Την Τετάρτη 5 Απριλίου στις 18:00 διοργανώνεται από την διαΝΕΟσις δημόσια διαδικτυακή συζήτηση για τις υποδομές στην Ελλάδα.
Ποια είναι η κατάσταση των υποδομών στη χώρα μας σήμερα, πόσο σημαντική είναι η προστασία τους και πόσο απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός τους, τι χρειάζεται να αλλάξουμε στο μέλλον είναι μερικά από τα ερωτήματα που θα τεθούν κατά τη διάρκεια της συζήτησης.
Στη συζήτηση που αποτελεί το 25ο diaNEOsis Live, την οποία θα συντονίσει ο Διευθυντής Περιεχομένου της διαΝΕΟσις Θοδωρής Γεωργακόπουλος, θα συμμετέχουν οι:
Για την παρακολούθηση της συζήτησης, κάντε εγγραφή εδώ.
Δημοσιεύτηκε το τεύχος δραστηριοτήτων του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας για το έτος 2022.
Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών "Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων" μετεξελίσσεται και επανιδρύεται.
Εχθές 16 Μαρτίου ολοκληρώθηκε ο διάρκειας 2 εβδομάδων κύκλος παρουσιάσεων διπλωματικών εργασιών για το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών "Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων".
Με πρωτοβουλία του ΠΜΣ "Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων" συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης για τους πληγέντες των φονικών σεισμών σε Τουρκία και Συρία.
Η συλλογή θα πραγματοποιηθεί στον Τομέα Δυναμικής, Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (χάρτης).
Οδηγίες πρόσβασης:
Μετά την είδοδό σας στο κτίριο της Σχολής Θετικών Επιστημών, κινηθείτε ευθεία. Περίπου στα 60 μέτρα δεξία σας υπάρχει ασανσέρ και σκάλα. Ανεβαίνοντας έναν όροφο (στο ασανσέρ 2ος) θα βρεθείτε στο επίπεδο, όπου μετά την είσοδό σας στη μοναδική, γυάλινη πόρτα, θα κινηθείτε δεξιά (Τομέας Δυναμικής, Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας).
Συλλέγουμε:
Παρακαλούμε επικοινωνήστε με τις Υπεύθυνες Συλλογής:
Χριστίνα Λέκκα: 6940000567
Φοίβη Σπέη: 6936072862
Τελευταία ενημέρωση: 14.03.2023, 17:16
Στις 6 Φεβρουαρίου και ώρα (Τουρκίας) 04:17 εκδηλώθηκε σεισμική δόνηση μεγέθους 7,8 στην κεντρική Τουρκία. Η δόνηση είχε μικρό εστιακό βάθος, έγινε αισθητή σε ευρεία έκταση μέχρι και την Κύπρο και προκάλεσε καταρρέσεις κτιρίων και υποδομών σε μιά σειρά πόλεων της Τουρκίας και της Συρίας. Ακολούθησε το μεσημέρι της ίδιας ημέρας νέα δόνηση μεγέθους 7,5 με επίκεντρο σε γειτονικό ρήγμα.
Ο αριθμός των νεκρών σε Τουρκία και Συρία ξεπερνά μέχρι στιγμής τους 55700, ενώ παραμένει άγνωστος ο αριθμός των εγκλωβιζομένων στις πληγείσες περιοχές. Η μετασεισμική δραστηριότητα είναι έντονη και οι καιρικές συνθήκες καθόλου ευνοϊκές. Δέκα ημέρες μετά την εκδήλωση του σεισμού ο αριθμός των εκτοπιζόμενων που αναζητούν στέγη ανέρχεται σε 215000. Μέχρι το βράδυ της 18ης Φεβρουαρίου περισσότεροι από 430000 άνθρωποι εγκατέληψαν την πληγείσα ζώνη, ενώ 313720 φιλοξενοούνται σε δημόσιους ξενώνες, ξενοδοχεία και άλλα καταλύματα.
Ειδικά στην Τουρκία, συνολικά 50576 κτίρια έχουν είτε καταρρεύσει, είτε υποστεί σοβαρές ζημιές, σύμφωνα με την Υπηρεσία Διαχείρισης Καταστροφών (AFAD).
Με εντολή του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, η Ελλάδα ανταποκρίθηκε άμεσα στο αίτημα της Τουρκίας για αποστολή βοήθειας για αντιμετώπιση των καταστροφικών συνεπειών του ισχυρού σεισμού και το απόγευμα της ίδιας ημέρας αναχώρησε ομάδα 21 πυροσβεστών από την 1η ΕΜΑΚ με δύο διασωστικούς σκύλους και ειδικό διασωστικό όχημα. Την ομάδα συνοδεύει ένας Αξιωματικός-Μηχανικός του Πυροσβεστικού Σώματος με εξειδίκευση στην υποστύλωση σε ερείπια κτηρίων που έχουν καταρρεύσει, πέντε γιατροί και διασώστες από το ΕΚΑΒ καθώς και ο Πρόεδρος του ΟΑΣΠ, καθηγητής Ευθύμης Λέκκας.
Η αποστολή έφτασε πρώτη στη γείτονα χώρα και επιχειρεί κατόπιν υπόδειξης των τουρκινών αρχών στην Αντιόχεια κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Συνεχείς τηλεοπτικές ή τηλεφωνικές συνδέσεις με την αποστολή μεταφέρουν το κλίμα και την κατάσταση που επικρατεί. Η ελληνική ομάδα έχει καταφέρει να απεγκλωβίσει μέχρι στιγμής τρία παιδιά 7, 9 και 15 ετών, έναν άνδρα 50 ετών και μία γυναίκα 30 ετών. Μέχρι το βράδυ της Πέμπτης 9 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκαν από το σύνολο των 88 διεθνών αποστολών συνολικά 58 επιτυχείς διασώσεις.
Ταυτόχρονα ενεργοποιήθηκε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας για παροχή βοήθειας προς την Τουρκία, ενώ στις 8 Φεβροαυρίου ο Μηχανισμός ανταποκρίθηκε θετικά στο αίτημα της Συρίας. Μαλαισία, Η.Π.Α., Ρωσία, Ελβετία μεταξύ των λοιπών χωρών που έχουν στείλει αποστολές για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στην Τουρκία.
Από πλευράς Ελλάδας δεύτερη ομάδα της ΕΜΑΚ αναχώρησε το απόγευμα της Πέμπτης από Θεσσαλονίκη, συγκροτούμενη από 15 διασώστες της ΕΜΑΚ, έναν εκπαιδευμένο σκύλο και δύο οχήματα, ενώ συνοδεύονται από τρία άτομα του ΕΚΑΒ και έναν αξιωματικό μηχανικού του Πυροσβεστικού Σώματος, ενώ 30 εκπαιδευμένοι εθελοντές της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης από όλη την Ελλάδα με σκύλο έρευνας και διάσωσης και εξειδικευμένο εξοπλισμό αναχώρησαν το βράδυ της ίδιας ημέρας.
Η ελληνική αποστολή έρευνας και διάσωσης επιστρέφει το βράδυ της Κυριακής 13 Φεβρουαρίου, εφόσον οι επιχειρήσεις έχουν περάσει στο πέμπτο και τελευταίο στάδιο, την "έρευνα και ανάκτηση πλήρους εύρους στο πεδίο", σύμφωνα με τα ειδικά πρωτόκολλα. Στο στάδιο αυτό, το έργο των διασωστών σταδιακά ολοκληρώνεται και πλέον αναλαμβάνουν στα ερείπια των κτιρίων τα σκαπτικά μηχανήματα. Τα 27 μέλη της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης επέστρεψαν το βράδυ της Δευτέρας 15 Φεβρουαρίου έχοντας επιχειρήσει σε 13 κτήρια που είχαν καταρρεύσει, λειτουργώντας πάντα υπό τις οδηγίες της τουρκικής AFAD και χρησιμοποιώντας όλο τον διασωστικό εξοπλισμό που είχαν στη διάθεσή τους και τη βοήθεια του σκύλου έρευνας που ακούει στο όνομα Speedy.
Οι ομάδες διάσωσης εξακολουθύν τις επιχειρήσεις, ανασύροντας ζωντανούς ανθρώπους μέχρι και 296 ώρες μετά την εκδήλωση του σεισμού. Την ίδια ώρα έχουν εκδοθεί εντάλματα σύλληψης για 113 κατασκευαστές, τουλάχιστον 54 εκτων οποίων έχουν συλληφθεί.
Τη Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου, 7 ημέρες μετά την εκδήλωση της δόνησης, ξεκίνησαν οι επιχειρήσεις απομάκρυνσης των συντριμιών από τα κατεδαφισμένα κτίρια. Την Κυριακή 19 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε από την AFAD ότι οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης έχουν ολοκληρωθεί στην πληγείσα ζώνη, με εξαίρεση τις επαρχείες Kahramanmaras και Hatay.
Οι διδάσκοντες και τα στελέχη του "Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων" παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις σε επιστημονικό, τεχνικό και ανθρωπιστικό επίπεδο.
Ο Ομότιμος Καθηγητής του Ε.Μ.Π. Παναγιώτης Καρύδης, ο Αναπληρωτής Καθηγητής του ΕΚΠΑ και διδάσκων στο ΠΜΣ Μανώλης Βασιλάκης, ο Επιστημονικός Συνεργάτης και διδάσκων στο ΠΜΣ Δρ Σπύρος Μαυρούλης και ο MSc και Μεταπτυχιακός Φοιτητής του ΠΜΣ Ιωάννης Αργυρόπουλος κατεύθασαν το πρωί της 8ης Φεβρουαρίου στην Τουρκία για την ενίσχυση του επιστημονικού και τεχνικού σκέλους της αποστολής. Η ελληνική επιστημονική αποστολή κατευθύνεται από τις 9 Φεβρουαρίου στις βορειότερες της Αντιόχειας πληγείσες περιοχές, προκειμένου να αποκτήσει συνολική εικόνα της κατάστασης, και να πραγατοποιήσει επιτόπια έρευνα και εντόπισε επιφανειακή διάρρηξη του σεισμικού ρήγματος κοντά στην πόλη Nurdağı.
Στο συνδυασμό πολλών παραγόντων (μεγέθους δόνησης, φαινομένου "αρμονικής κατάρρευσης" και κακής κατασκευής) αποδίδει ο Ομότιμος Καθηγητής του Ε.Μ.Π. Παναγιώτης Καρύδης το μέγεθος και το εύρος της καταστροφικότητας.
Με πρωτοβουλία της Χριστίνας Λέκκα και της Δρ Φοίβης Σπέη, συλλέγονται είδη πρώτης ανάγκης για τους πληγέντες. σε συνεργασία με Πανεπιστήμιο και Σύλλογο Εργοθεραπευτών της Τουρκίας και τα είδη που συλλέχθηκαν ενσωματώθηκαν με αυτά της εκστρατείας του Πανεπιστημίου Αθηνών την 1η Μαρτίου, ενώ διεξήχθη μία πρώτη και έκτακτη, εντατική εκπαίδευση στη διαχείριση Κρίσεων και Καταστροφών για Εργοθεραπευτές στο πεδίο με τη Δρ Φοίβη Σπέη.
Στο μεταξύ, έρευνα με την υπογραφή της Δρ Μαρίας Μαυρούλη (απόφοιτη του ΠΜΣ), Δρ Σπύρου Μαυρούλη (διδάσκοντα στο ΠΜΣ) και των Καθηγητών Ευθύμη Λέκκα και Αθανάσιου Τσακρή (Αντιπρύτανη Διοικητικών Υποθέσεων του ΕΚΠΑ) που δημοσιεύτηκε κατά τραγική ειρωνία την επόμενη του σεισμού στην Τουρκία, αναδεικνύει τα προβλήματα σε επίπεδο δημόσιας υγείας, με τα οποία θα έρθουν αντιμέτωπες Τουρκία και Συρία την "επόμενη μέρα". Το paper είναι διαθέσιμο στο: https://www.mdpi.com/2076-2607/11/2/419
Επιπελόν σε συνεργασία με Πανεπιστήμιο και Σύλλογο Εργοθεραπευτών της Τουρκίας, οργανώθηκε μία πρώτη και έκτακτη, εντατική εκπαίδευση στη διαχείριση Κρίσεων και Καταστροφών για Εργοθεραπευτές στο πεδίο με τη Δρ Φοίβη Σπέη.
Το βράδυ της 20ης Φεβρουαρίου νέος μετασεισμός μεγέθους 6.4 σημειώθηκε στην επαρχεία Hatay, ακολουθούμενος από 3 ακόμα δονήσεις μεγέθους 5.8, 3.9 και 4.5. Σύμφωνα με τον Υπουργό Εσωτερικών της Τουρκίας η σεισμική δραστηριότητα είχε ως απολογισμό έξι νεκρούς και 213 τραυματίες, ενώ υπήρξαν αρχικά και φόβοι για πιθανή εκδήλωση tsunami.
To τεύχος Newsletter με τίτλο "The 6 February 2023 Turkey-Syria Earthquakes", αποτέλεσμα επιτόπιας και βιβλιογραφικής έρευνας πεδίου της ερευνητικής ομάδας του ΠΜΣ δημοσιεύτηκε στις 21 Φεβρουαρίου και αναδημοσιεύτηκε από το EMSC στην πρώτη σελίδα στην ενότητα "Special Reports" και στο PreventionWeb.
Ενημερωτικές συνεντεύξεις από την αποστολή του Καθηγητή Ευθύμη Λέκκα, του Ομότιμου Καθηγητή Παναγιώτη Καρύδη και του Αναπλ. Καθηγητή Μανώλη Βασιλάκη:
Την τελετή απονομής τίτλων σπουδών στους απόφοιτους ακολούθησε εκδήλωση κοπής πρωτοχρονιάτικης πίτας του Προγράμματος το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου και λίγο πριν την έλευση της κακοκαιρίας "Barbara" στο χώρο του Μουσείου Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τη διαδικτυακή τελετή καθομολόγησης των αποφοίτων του ΠΜΣ "Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων" που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου, ακολούθησε εκδήλωση απονομής τίτλου Σπουδών το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου για όσες και όσους από αυτούς είχαν τη δυνατότητα να παραβρεθούν.
Τη σειρά ντοκυμαντέρ με τίτλο "Disaster Theories" εγκαινιάζουν με την παρουσία στους στα δύο πρώτα επεισόδια τρεις από τους διδάσκοντες στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών "Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων".
Με τελετή απονομής των Πιστοποιητικών Επιμόρφωσης ολοκληρώθηκε ο πρώτος κύκλος του Επιμορφωτικού Προγράμματος με τίτλο «Καινοτόμο Πρόγραμμα Επιμόρφωσης στη Διαχείριση Κινδύνων και Κρίσεων των Αιρετών & Στελεχών των Δήμων της Περιφέρειας Αττικής», που πραγματοποιήθηκε από την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Αττικής σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το 5ο Επιστημονικό Forum για τη Μείωση της Διακινδύνευσης από Καταστροφές (HDRRF) την Παρασκευή 17 Ιουνίου που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 1ου Συνεδρίου για την Κλιματική Κρίση του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών .